ระบบกรองน้ำ Aquaponics Swirl filter

ส่วนสำคัญอีกอย่างในระบบอควาโปนิกส์ที่ไม่ควรมองข้ามก็คือ ระบบการกรองตะกอน ผมได้ทดสอบการกรองด้วยใยกรอง แล้วเอาไม่อยู่ ตะกอนเกิดขึ้นไวมากยิ่งเลี้ยงปลาจำนวนมากในบ่อแคบแล้ว ต้องหมั่นล้างกรองแทบทุกวันแล้วก็ล้างยากด้วย ขนาดผมทำบ่อกรองวนขนาด 1x1 เมตร ตะกอนยังลอยอยู่เหนือผิวน้ำ เพราะปั้มน้ำที่ผมใช้มีอัตราการไหลของน้ำ 16000L/H กำลังไฟฟ้า 40w  ท่อออกขนาด 2นิ้ว แรงดันน้ำที่ไปออกทางบ่อกรองถึงแม้จะน้อยกว่าขาออกปั้มแต่ก็ทำให้น้ำไหลไม่ทันตกตะกอน พอไหลไปบ่อปลูกผักก็ทำให้ตกตะกอนทั่วบ่อและตะกอนยังติดรากผักขึ้นมาด้วย หากจะลดขนาดปั้มน้ำลงก็จะมีชั่วโมงการทำงานที่มากขึ้น ถึงแม้กำลังไฟฟ้าจะลดลง แต่ก็สิ้นเปลืองได้เหมือนกัน  เพราะฉะนั้นแล้วหากท่านต้องการเลี้ยงปลาแบบหนาแน่น และใช้ระบบการบำบัดของเสียด้วยพืช จำเป็นต้องมีบ่อกรองขนาดใหญ่ และปั้มน้ำที่มีอัตราการไหลของน้ำเพิ่มขึ้นด้วย อย่างเช่นบ่อปลามีปริมาตรน้ำ 20 ลบ.ม. หรือ 20000 ลิตร ควรใช้ปั้มขนาดที่มีอัตราไหล 40000 L/H เพื่อที่จะได้ลดระยะเวลาการทำงานให้สั้นลง แล้วตั้งเวลาให้ปั้มทำงานเป็นเวลา จะได้ประหยัดค่าใช้จ่ายค่าไฟฟ้าไปในตัว ส่วนบ่อกรองควรจะมีขนาดใหญ่เพื่อที่ตะกอนจะตกลงพื้นไม่ฟุ้งกระจายออกจากบ่อได้ง่าย

มาดูกลไกการทำงานของระบบกรองแบบ Swirl Filter

จากรูปจะมีเพียงท่อเข้าและออกเท่านั้น ไม่มีอะไรซับซ้อน เพื่อให้เห็นการทำงาน สังเกตุจากภาพท่อน้ำเข้าปลายท่อจะเอียงขนานไปกับแนวผนังบ่อและสูงจากก้อนบ่อเลยระดับกลางบ่อขึ้นมาเล็กน้อยเพื่อที่เวลาน้ำไหลมาจากบ่อปลาที่มีตะกอนจะได้ไหลวนและไม่ไปทำให้ตะกอนอยู่ใต้บ่อฟุ้งกระจายขึ้นมา
และมีท่อน้ำออกอยู่สูงขึ้นไปเกือบถึงปากบ่อหันปากท่อตั้งขึ้นข้างบน   ส่วนตะกอนที่อยู่ใต้บ่อผมจะใช้ท่อดูดออกแบบกาลักน้ำ จะประหยัดค่าวัสดุทำบ่อกรองได้มาก ไม่ต้องทำถังรูปกรวยซ้อนไว้ข้างในเพราะจะเป็นการสิ้นเปลืองได้ แต่หากท่านมีทุนทรัพย์มากพอ ควรจะเพิ่มเหมือนดังรูปข้างล่างนี้

จากรูปจะเห็นได้ว่ามีอุปกรณ์ที่เพิ่มเข้ามาคือถังรูปกรวย ท่อระบายตะกอนและวาล์ว วิธีการนี้จะสะดวกในการระบายตะกอนทิ้งได้ง่าย แต่ก็สิ้นเปลืองมากขึ้น หากเป็นบ่อกรองแบบท่อซีเมนต์หรือบ่อซีเมนต์ขนาดใหญ่ บ่อส่วนกลางต้องมีการปรับพื้นให้มีความลาดเอียงเป็นทรงกรวยและวางท่อระบายน้ำออกก่อน จะเจาะใส่ทีหลังก็คงลำบาก แต่หากระบบที่ท่านทำไม่ใหญ่โตมากเน้นการปลูกพืชเป็นหลัก มีบ่อเลี้ยงปลาสัก 100 - 500 ตัว ก็ใช้ถังน้ำดื่มเป็นถังพักตะกอนก็ได้ แบบที่ฝรั่งเค้าทำกันครับ


สรุปแล้ววิธีการแรกผมได้ทนลองทำแล้ว มีข้อผิดพลาดเรื่องของการตกตะกอนคิดว่าคงจะขยายบ่อให้กว้างขึ้นสัก 2x2 เมตรแล้วปรับก้นบ่อให้ลาดเอียงเพื่อที่จะให้ตะกอนไปรวมกันอยู่ตรงกลางบ่อแล้วดูดทำท่อดูดออกก็พอ