ช่วงนี้ผมได้ศึกษาข้อมูลระบบปลูกผักและเลี้ยงปลานิลจากยูทูป หลายวีดีโอ เลยคันไม้คันมืออยากลองทำดู เดิมทีก็เคยทดลองปลูกผักด้วยระบบไฮโดรโปนิกส์มาแล้ว แต่ว่าผมก็ขี้เกียจตรวจเช็คความเป็นกรด - ด่างของน้ำและคอยเติมน้ำ เพราะมีการสูญเสียน้ำไปให้พืชและการระเหยออกไป ถึงแม้จะไม่มากเท่ากับการปลูกกับพื้นดิน นอกจากนั้นแล้วยังต้องเตรียมสารละลายสูตร A และ B ด้วย
พอได้ศึกษาจากวีดีโอมาระยะหนึ่งก็เจอคำ คำนี้ "Aquaponics fish tank" และ "Aquaponics fish farm"
เลยเป็นที่มาของการเริ่มต้นทดลองเลี้ยงปลาพร้อมกับปลูกผักด้วย ในตอนต้นก็เจอปัญหาตอนที่เตรียมหินลงในกะละมัง เพราะหินก็คือหินยังไม่มีธาตุอาหารสำหรับพืช แต่ผมก็ได้ว่านเมล็ดพันธุ์สลัดลงไปในหินเลยด้วยความใจร้อน เมล็ดก็งอกตามปกติ แต่เมื่อเมล็ดงอกสักระยะจนเป็นต้นแล้ว รู้สึกว่าระยะเวลาของการเจริญเติบโตจะช้ากว่าการปลูกกับดินเสียอีก และช่วงนั้นก็เป็นช่วงที่อากาศหนาวจัดมากและไม่มีระบบทำความร้อน (ฮีทเตอร์) จนปลาเป็นโรคตายเกือบหมด เลยย้ายปลาที่เหลือมาใส่ในตู้ปลาพร้อมกับใส่ยาฆ่าเชื้อโรค ระบบปั้มน้ำสู่กะละมังปลูกผักเลยต้องหยุดไปด้วย เหลือน้ำขังในกะละมังอยู่ประมาณครึ่ง เวลาผ่านไปประมาณ 2 อาทิตย์เลยตัดสินใจซื้อตัวทำความร้อนมาใส่ในถังเลี้ยงปลา พร้อมกับซื้อปลามาเพิ่มอีก เลี้ยงมาได้ 2 อาทิตย์ จากไซต์ 1 เซ็นติเมตรจนตอนนี้ได้ 3 เซ็นติเมตรแล้ว ผักก็โตปลาก็โต ผักโตจนลำต้นเบียดกันเต็มกะละมังแล้ว ก็สามารถถอนให้ปลากินได้อีก
ระบบนี้น่าสนใจตรงที่ได้ประโยชน์ 2 ต่อทั้งปลา ทั้งผัก และอนาคตอันใกล้นี้จะเพิ่มประโยชน์ต่อที่ 3 อีกคือจะเลี้ยงกุ้งเครฟิช ด้วย ตอนนี้กำลังออกแบบระบบที่จะทำให้น้ำสะอาดให้ได้มากที่สุดก่อนที่จะปล่อยให้กุ้งเครฟิชกับปลานิล ซึ่งต่อยอดมากจากระบบอควอโปนิกส์นี่แหละครับ
มาศึกษาด้วยกันก่อนว่าอะไรคือ
ระบบอควาโปนิกส์คืออะไร (Aquaponics system )
Aquaponics มาจากคำว่า Aquaculture คือการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ ทั้ง ปลา ปู กุ้ง หอย หรือสัตว์น้ำอื่นๆ และ คำว่า Hydroponics คือ การปลูกพืชไร้ดินหรือการปลูกในน้ำก็ได้หรือวัสดุปลูกอื่นๆ ที่ไม่ใช่ดิน อย่างเม็ดดินเผา หิน ทราย ในสภาพแวดล้อมทางชีวภาพ การเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำโดยปกติ จะเกิดของเสียจากการขับถ่ายจากสัตว์ แล้วเกิดการสะสมของแอมโมเนียอยู่ในน้ำจนเป็นพิษเพิ่มขึ้น ในระบบ aquaponic น้ำจากระบบเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำจะถูกป้อนเข้าระบบไฮโดรโปนิกส์ โดยแอมโมเนียจะถูกทำลายลงโดยแบคทีเรียด้วยกระบวนการไนตริฟิเคไนไตรต์ไปเป็นไนเตรต เป็นสารอาหารให้กับพืชและน้ำที่ถูกดูดซับปุ๋ยขึ้นไปใช้แล้วจะหมุนเวียนกลับไปสู่ระบบเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ
ซึ่งจากการทดลองเลี้ยงปลานิลมาระยะเวลา 2 อาทิตย์ จำนวนปลาที่เลี้ยง 200 ตัวในถังขนาด 156 ลิตร
นั้นหลังจากที่ให้อาหารปลาแล้ว บริเวณผิวน้ำจะเกิดคราบมันของอาหารจะถูกกำจัดรวดเร็วเพียง 1 ชั่วโมงทั้งนี้ก็ขึ้นอยู่กับการถ่ายเทด้วยปั้มน้ำไปสู่ผัก และการนำของเสียไปใช้ของผักด้วย และปลาก็โตไว แข็งแรง ไม่เป็นโรค
กระบวนการที่น้ำถูกดูดหรือกาลักน้ำลงสู่ถังเลี้ยงปลา (siphon) ผมได้ทดลองต่อท่อให้ลงไปแช่ในน้ำเลยนั้น ในขณะที่น้ำไหลออกจากท่อในแปลงผักนั้น จะมีทั้งน้ำและอากาศจำนวนมากอัดเข้าไปในน้ำเลี้ยงปลาจะทำให้เกิดฟองได้มากกว่าการปล่อยน้ำตกลงบนผิวน้ำเสียอีก
